هرس درست در سال‌های اول رشد درختان تا ۵۰% بار سال‌های بعد درخت را تضمین می‌کند.

هرس شامل حذف شاخه‌های بدشکل، شاخه‌های روییده از یک نقطه، شاخه دارای زاویه تند با درخت، شاخه‌های پایین تنه، نرک‌ها، شاخه‌های آویزان، شاخه رقیب شاخه پیشاهنگ، شاخه در حال رشد به طرف داخل درخت، شاخه‌های شکسته یا بیمار و پاجوش‌ها می‌شود.

به‌طور کلی هرس با هدف تقویت و تسریع رشد گیاهان، جهت‌دهی به رشد و شکل دادن، افزایش باروری درختان و گیاهان گلدار و مدیریت محصول به گونه‌ای که میوه در تمام قسمت‌های درخت به‌طور یکنواخت پخش شود، انجام می‌گیرد. با انجام هرس چوب‌های آسیب دیده، خشک شده و یا بیمار از روی گیاه حذف می‌شوند، درختان تنک شده و در نتیجه نفوذ نور و هوا لابلای شاخه و برگ‌ها راحت‌تر انجام می‌شود. همچنین با این کار، به جای شاخه‌های بلند و باریک شاخه‌های کوتاه و ضخیم خواهیم داشت که موجب باردهی بهتر محصول می‌گردد.

درختانی مانند مرکبات در طول دوره رشد خود نیازی به هرس جهت شکل دادن ندارند و به طور طبیعی شکل ویژه خود را پیدا و میوه کافی را تولید می‌کنند؛ اما به درختانی مثل سیب، بادام، گلابی و گردو باید در چند سال اول شکل داد و زمانی که این درختان به بار نشستند، میزان هرس را به حداقل رساند. این در حالی‌ست که انگور علاوه بر شکل‌دهی در مراحل اولیه رشد، در دوران بلوغ نیز باید مرتب هرس شود تا با رشد شاخه‌های جوان، میزان محصول آن افزایش یابد.

زمان هرس به اهداف ما، شرایط آب و هوایی منطقه و نوع درخت بستگی دارد. مثلا در مناطقی با زمستان معتدل و یا نواحی که در آن‌ها دما از ۱۵-۱۰ درجه سانتی‌گراد زیر صفر پایین‌تر نمی‌آید و هنگام بهار هوای منطقه تغییرات ناگهانی ندارد، می‌توان ۱۵ تا ۲۰ روز پس از برگ‌ریزان، هرس پاییزه انجام داد. این کار باعث زودتر سبز شدن جوانه‌ها در بهار می‌گردد و در نتیجه محصول پیش‌رس و خوبی در سال آینده به دست خواهد آمد. در مناطقی با زمستان‌های بسیار سرد که احتمال یخبندان و یخ زدگی شاخ‌ها وجود دارد و درجه حرارت به ۲۰ تا ۲۲ درجه زیر صفر می‌رسد و یا احتمال وقوع سرمازدگی بهار وجود دارد، بهتر است که هرس تا اواخر زمستان یا اوایل بهار به تعویق بیفتد. این امر سبب به تاخیر افتادن زمان باز شدن جوانه‌ها و رهایی آنها از خطر سرمای بهاره می‌شود. هرس زمستانه برای درختان جوان مفید است زیرا رشد را در آن‌ها تحریک می‌کند. از طرفی در این فصل، درخت در خواب زمستانی است و برگ، گل و میوه ندارد در نتیجه حذف شاخه‌ها راحت‌تر انجام می‌شود. همچنین با انجام هرس زمستانه و حذف شاخه‌های بی‌کیفیت، بهترین شاخه‌ها نگه داشته شده و این امر سبب می‌شود درخت در بهار انرژی خود را برای رشد شاخه‌های بی‌کیفیت هدر ندهد. هرس تابستانه کمک می‌کند که درخت میوه خود را کوچک نگه دارد زیرا سبب می‌شود که سرعت رشد کاهش پیدا کند. این هرس به اندازه هرس زمستانه مفید نیست زیرا درخت انرژی زیادی برای تولید برگ، شکوفه و شاخه‌های جانبی صرف کرده و در نتیجه با انجام هرس، بخشی از این انرژی به هدر می‌رود. البته برای درختانی مانند هلو یا زردآلو که حساس هستند و در زمستان ممکن است برخی از شاخه های آن‌ها دوام نیاورند هرس تابستانه می‌تواند در شناسایی این شاخه‌ها و حذف آن‌ها بسیار موثر باشد.

سوالات خود را از طریق لینک www.drgyah.com در بخش مشاوره از کارشناسان ما بپرسید و یا با شماره 09120606055 درارتباط باشید.

 *دکترگیاه، پزشک گیاه شما*